Een van de beroemdste sonnetten van P.C. Hooft is Geswinde grijsaert, over het bizarre verstrijken van de tijd: alles gaat zo snel, behalve het wachten op de geliefde die ver verwijderd is. Een ander prachtig sonnet, ook vrij bekend, is dat over de zonsopgang, Wanneer de vorst des lichts:
Persoonlijk vind ik dit een van de mooiste 17de-eeuwse gedichten, misschien wel een van de allermooiste uit de gehele Nederlandse poëzie, maar dat geldt voor nog enkele van Hoofts gedichten.
Lees verderIk krijg wel eens de vraag welke boeken van Couperus nu werkelijk de moeite waard zijn en waarmee je het beste kunt beginnen. Onderstaande lijst is een lijst gebaseerd op persoonlijke voorkeur. Natuurlijk staat het eenieder vrij zijn of haar eigen leespad te bewandelen.
Post uit Frankrijk! De afzender lijkt zijn postzegelverzameling geplunderd te hebben en heeft daarmee de gehele envelop volgeplakt om het door mij bestelde boek te brengen. Een bijzonder boek, dat een van de inspiratiebronnen zou zijn geweest voor Rond de wereld in 80 dagen van Jules Verne.
Ongetwijfeld behoort de Russische Bibliotheek van uitgeverij Van Oorschot tot de meest markante en mooist uitgegeven literaire reeksen, en dat al decennialang. Omdat vernieuwing en veranderende (vertaal)inzichten onvermijdelijk zijn, is er ook veel interessants te vermelden vanuit bibliografisch opzicht.
Laatste update: 6 juni 2020 (Toergenjev, Romans).
Onderstaande lijst is tot stand gekomen op basis van de exemplaren in de Bibliotheca Habetsiana en enig zoekwerk op internet. Op 1 mei 2023 heb ik de laatste nog ontbrekende titel toegevoegd aan de collectie. Verbeteringen en aanvullingen zijn van harte welkom, graag via het adres dat u onder het menu-item Over deze site –> Reageren kunt vinden.
Lees verderBeter zou het zijn om te schrijven: Roomsche, aangezien het gaat om de periode tussen globaal 1860 en 1960. De periode van kinderrijke gezinnen, regelmatig kerkbezoek, uitbundige vieringen op feestdagen, een eigen Katholieke Radio Omroep (KRO) en een eigen Katholieke Universiteit in Nijmegen.
We hebben het vooral over de periode tussen de twee wereldoorlogen, het interbellum, waarin de verzuiling een belangrijke rol speelde. Nederland bestond uit de katholieke, de protestantse, de socialistische en de “algemene” zuil. Men onderhield binnen elke zuil eigen rituelen, ging naar de eigen kerk of gemeenschapsviering, voetbalde bij een katholieke of protestantse club en stemde meestal trouw op dezelfde partij. Voor de katholieken was dat toen nog de Roomsch-Katholieke Staatspartij (RKSP, later KVP).
Lees verderHet grote voordeel van een internationaal vermaarde dichter, zeker van enkele eeuwen geleden, is dat er zoveel edities van bestaan: handschriften en oorspronkelijke drukken, maar ook tekstedities (paleografisch, diplomatisch, kritisch, etc.) en vertalingen! Dat laatste is fijn voor de lezer die graag vertalingen vergelijkt (zoals ik) én voor de verzamelaar (zoals ik), want er is altijd iets te vinden wat je nog niet hebt.
Hoe kun je met 25 boeken in één keer thuiskomen en ze naar binnen smokkelen zodat je huisgenoten het niet zien? Antwoord: zorg dat het heel kleine boekjes zijn, zo klein dat ze gezamenlijk in de binnenzak van je jasje passen.
Het gaat om 25 fragmenten uit meesterwerken, oorspronkelijk Duits of vertaald in het Duits, lieflijk samengevoegd in een cassette. Met de plastic stofkap eromheen lijkt het net een doosje met slechts een afbeelding van boeken, maar als je dit kapje eraf haalt, kun je er wel degelijk 25 leuke boekjes uit te kunnen pakken. Dit setje heeft de tand des tijds goed doorstaan, gezien het kwetsbare karakter ervan.
Lees verderEen minder prestigieuze, maar desondanks toch wel fraaie, literaire reeks is Amstel Klassiek van uitgeverij L.J. Veen. De delen, veelal heruitgaven van oudere – soms niet meer heel bekende – Nederlandse werken en van bestaande vertalingen uit het fonds van Veen, verschenen in de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw.
Lees verderNa lange tijd was ik weer eens in een van mijn favoriete antiquariaten, het sfeervolle boekenparadijs Coriovallum, in de Romeinse nederzetting Coriovallum (Heerlen). Hoewel de winkel op loopafstand van mijn werk is, kom ik er te weinig, waarschijnlijk doordat de winkel open is op de twee dagen dat ik normaliter niet in Heerlen ben: vrijdag en zaterdag. Die vrije vrijdag was een cadeautje aan mijzelf toen ik van werkgever veranderde. Misschien moet ik mijn schema toch maar eens aanpassen…
Behalve een los deel uit de Russische Bibliotheek dat ik nog niet had, liep ik ook tegen de 12-delige Poëtische Werken van Jacob van Lennep aan, de uitgave uit 1859-1867, tegen een zeer vriendelijke prijs.
Lees verderOnbekend maakt onbemind. Dat geldt in het bijzonder voor een groot deel van de Nederlandse literatuur uit de 19e eeuw, die eeuw van ‘braafheid’ en ‘domineespoëzie’. Op dat misverstand is door verschillende kenners is al vaker gewezen. Dat betekent echter niet dat de ‘schade’, door de Tachtigers aangebracht, meteen ongedaan is gemaakt. Ook voor een doorsnee neerlandicus is de literatuur van de 19e eeuw grotendeels onbekend.
Niet alleen maar domineesdichters
Verrassingen komen niet alleen. Enkele weken geleden verwierf ik, naast een aantal klassiek geworden handboeken literatuurgeschiedenis, ook een groot aantal eigentijdse uitgaves van 19e-eeuwse dichters en schrijvers, waaronder Willem Bilderdijk (zie ook deze aflevering), Nicolaas Beets, J.J.L. ten Kate, H. Tollens, P.A. de Génestet, Jacob van Lennep en Carel van Nievelt. Niet allemaal auteurs waarvoor nu nog warme belangstelling bestaat. Maar binnen die vaak fraai versierde boekbanden blijken soms wel degelijk juweeltjes verborgen. Zo blijkt de veelgesmade Ten Kate nogal wat buitenlandse literatuur vertaald te hebben, waaronder La Gerusalemme liberata van Torquato Tasso.