Tegnér, Esaias, Frithjofs-Saga. Vertaald uit het Zweeds door P.L.F.C. von Eichstorff, Elsevier, Rotterdam, 1882. 1e druk – Gebonden, 145p. – Herzien door J.J.L. ten Kate. Met twaalf ‘platen in lichtdruk’ (en diverse vignetten) naar Knut Ekwall, ‘en portret van den schrijver’.
Eind 19e eeuw waren de bekende figuren uit de Griekse mythologie Amor (Eros) & Psyche populair in de literatuur en de kunsten. Denk bijvoorbeeld aan Psyche van Louis Couperus.
Onlangs stuitte ik op onderstaande prachtige uitgave van een Duits episch gedicht, getiteld Amor und Psyche.
Robert Hamerling, Amor und Psyche. Adolf Titze, Leipzig, 1882. 1e druk – Gebonden, 142p. – Illustraties van Paul Thumann.
Rood leder, fraai gedecoreerde band en idem platten / schutbladen. Boekblok heeft goud op snede. Een waar kunstwerk qua uitgave!
Op maandag 9 september 2024 is na een kort maar intens ziekbed mijn vader overleden. Op dinsdag 18 september, tijdens Prinsjesdag, hebben we op waardige manier en bij hem passende wijze afscheid genomen. De tekst van de plechtigheid is te lezen in de bijlage hieronder.
Ik moet bekennen dat ik het werk van Ed Leeflang niet echt kende, hooguit hier en daar een gedicht gelezen, geen specifieke indruk aan overgehouden. Al bladerend in de bundel Late zwemmer (1992) stuitte ik op het titelgedicht en dat intrigeerde mij wel.
Het lijkt een simpel verhaaltje: de ik drijft in de zee en laat zich bewegen door de deining van de golfslag, “flauw watertrappend en niet moe”, wat ook een associatie met (ouderwetse) zwemexamens oproept. De deining is “hoog en sloom, / waarop wat vogels stijgen en verdwijnen”. Het “wat” maakt de zin nog nonchalanter: het aantal vogels doet er niet toe, ze drijven maar wat. Verderop in het gedicht is er sprake van schouderophalen en onverschilligheid, wat qua betekenisveld aansluit op deze ontspannen nonchalance (maar daarover zo meteen meer).
De regelmaat van het “stijgen en verdwijnen” komt overeen met het rijzen en dalen van de golven in de zee, en wordt in de assonantie en het metrum van deze regel als het ware geïconiseerd.
Lees verderZoals regelmatige lezers van dit blog weten, laat ik mij niet snel afschrikken door wat onbekend of inmiddels vergeten lijkt. Eind 19e eeuw hebben de Tachtigers grondig afgerekend met wat in de volksmond wel is aangeduid met “domineespoëzie”, die gekenmerkt zou zijn door braafheid en beuzelarij, met God, vaderland en gezin als leidmotieven. Het proza zou vooral oubollig zijn, met zijn licht humoristisch (bedoeld) realisme. De afgelopen decennia hebben diverse onderzoekers en enthousiastelingen geprobeerd dit beeld bij te stellen, maar een dergelijk frame is vaak nogal hardnekkig.
En laten we eerlijk zijn: wie leest nog regelmatig een boek van Jacob van Lennep, C. van Nievelt of mevr. Bosboom-Toussaint? Wie smult er nog van de gedichten van J.J.L. ten Kate, Jan Frederik Helmers, A.J. de Bull, of Hendrik Tollens? Wat er vaak van is overgebleven, is omhulsel in de letterlijke zin: fraaie 19e-eeuwse bandjes, meer curiosum dan dat ze onze literaire smaakpapillen prikkelen. De vraag naar deze deeltjes is relatief gering en ondanks de ouderdom zijn de prijzen online vrij bescheiden, behalve voor enkele heel schaarse uitgaven.
Lees verderOp een zonnige zondag begon ik te lezen in dit fraaie boek van Thera Coppens over de schilder Edouard Manet en zijn Nederlandse geliefde, de pianiste Suzanne Leenhoff. Coppens is een bekend historica en haar vertelstijl maakt deze (dubbel)biografie tot een boeiend verhaal, plezierig om te lezen.
Maar tijdens het lezen begon er toch iets te wringen. Spontaan kwam bij mij steeds meer de vraag op: maar hoe weet Coppens dit allemaal? Wat Suzanne dacht, dat ze bij een bepaald winkelraam bleef stilstaan, dat de vader van Manet hoopvol aan de kade wachtte op zijn zoon en nog veel meer feitjes, overwegingen en emoties? Plots realiseerde ik me dat Coppens toch wel erg veel invult, zoals een romancier voor zijn personages. Achterin het boek staan weliswaar wat eindnoten met verwijzing naar documenten en boeken, maar de omvang daarvan dekt bij lange na niet de inhoud van het boek.
Lees verderNog niet zo lang geleden stuitte ik op een complete uitgave van een 4-delig werk uit de 18e eeuw. Het is niet een eerste druk, maar wel een volledige uitgave van dit boeiende werk over het gehele spectrum van de Schone Letteren. Eerdere drukken verschenen al in o.a. 1736.
Rollin, M., De la manière d’enseigner et d’étudier les Belles Lettres [4 Tômes complète]. Par rapport à l’esprit & au coeur. Nouvelle Edition. Chez Les Freres E[s]tienne, Paris, 1768. – Gebonden, XXVI+LXXXX+434+576+479+604p. – Deel 3 heeft een extra ondertitel: ‘De L’Histoire’. In deel 1 is er een fout in de paginanummering, die van 124 naar 135 springt, maar de tekst is compleet. De naam van de uitgeverij wordt beurtelings gespeld als ‘Etienne’ en ‘Estienne’, wat qua uitspraak in die tijd al hetzelfde moet zijn geweest.
Lees verderIn mei kwamen weer mooie boeken op mijn pad, waaronder een heel aantal in het genre “boeken over boeken”. De jeugdverzen van Van Eeden vond ik uiteindelijk niet interessant genoeg (en het exemplaar kent van binnen nogal wat defecten), waardoor ik dat weer weggedaan heb.
Bonnet, Jacques, Een boekenkast vol geesten. Vertaald uit het Frans door Eveline van Hemert, Mouria, Amsterdam, 2009. 1e druk – Paperback, 143p.
Greene, Graham, Het eind van de relatie. Vertaald uit het Engels door Peter Verstegen, Athenaeum – Polak & Van Gennep, Amsterdam, 2021. 1e druk – Gebonden, 189p. – [Perpetua]. – Nawoord Jamal Ouariachi.
Troelstra, Anne S. (red.), Van Spitsbergen naar Suriname. Nederlandse natuurhistorische reisverhalen. Atlas, Amsterdam / Antwerpen, 2008. 1e druk – Paperback, 478p.
Pettegree, Andrew; Weduwen, Arthur der, De boekhandel van de wereld. Drukkers, boekverkopers en lezers in de Gouden Eeuw. Vertaald uit het Engels door Frits van der Waa, Atlas Contact, Amsterdam / Antwerpen, 2019. 1e druk – Gebonden, 608p.
Coppens, Thera, Suzanne en Edouard Manet. De liefde van een Hollandse pianiste en een Parijse schilder. Meulenhoff, Amsterdam, 2014. 2e druk – Gebonden, 366p.
Korsten, F.W., Lessen in literatuur. Vantilt, Nijmegen, 2009. 3e druk – Paperback, 336p.
[anonymus], Boekhandels in beeld. Nederlandse Boekverkopersbond, Bilthoven, 2007. 1e druk – Gebonden, 147p.
U hebt ons enige tijd moeten missen. Andere zaken hielden ons van de mooie taak van het bloggen over boeken en bibliofilie. Daarnaast liepen de kosten bij onze oude hosting provider dermate uit de klauwen (in de loop der jaren factor 6 t.o.v. toen wij begonnen), dat wij besloten om te verhuizen. Dat bleek geen sinecure, maar we hebben de oude site weer grotendeels kunnen opbouwen. Mocht u defecten tegenkomen, laat het ons dan even weten via de contactknop.
Het goede nieuws is: de Bibliotheca Habetsiana bestaat nog steeds en bloeit als nooit tevoren. Dat neemt niet weg dat wij ook wel wat hebben opgeruimd. Snoeien doet bloeien nietwaar. Onze geïmproviseerde tafel hebben we inmiddels vervangen door een antiek bureau.
Van daaruit bekijken wij de boeken met genoegen. Binnenkort zullen wij ook weer uitgebreider ingaan op onze aanwinsten en specifiek bijzondere boeken. Bijzonder omwille van hun inhoud, briljante verwoording, fraaie uitgave, ouderdom, of zeldzaamheid.
In verband met wat verschuivingen en opruimwerkzaamheden in de bibliotheek, had ik tijdelijk een beetje ruime werktafel nodig. De ruimte is echter niet zodanig groot dat een stevige, plompe tafel er goed past. Wat we toevallig nog hadden staan, is een smal en lang tafelblad. Bij de bouwmarkt krijg je schragen voor nog geen € 10 per stuk, dus een combinatie was gauw gemaakt. Een tijdelijke noodoplossing, met een – eveneens nog ergens in huis gevonden licht stoeltje.
Het resultaat vinden wij er al met al toch aardig uitzien. De schragen geven de tafel iets lichts met ranke poten. Ik kan mij er nog niet toe zetten om het af te breken, want deze lees- en werkruimte, met voldoende plaats voor diverse boeken en laptop, is toch heel prettig.
Meer algemeen vind ik bovenstaande foto geslaagd: evenwicht, eenheid in (en ondanks) grote verscheidenheid in de boeken, een veelkleurig feest voor het oog. De kamer lijkt zo ruimer dan ze in werkelijkheid is.
Aan de tegenoverliggende wand leef ik overigens nog steeds mijn reeksen-fetisjisme uit. Sommige mensen vinden dat een steriel aanzicht, maar voor mij straalt het een diep harmonische rust uit, die uitnodigt tot lezen en mijmeren.
